Hoe lees je een etiket? 

12-04-2023

Leestijd '4


Een gezonde levensstijl begint met gezonde voeding. Maar met zo veel voedingsmiddelen en producten op de markt kan het lastig zijn om te weten wat goed voor je is en wat niet. Het lezen van een voedingsetiket is een essentiële vaardigheid voor iedereen die een gezondere levensstijl wil bereiken. Door te begrijpen wat er op het etiket staat, kan je betere keuzes maken en je inname van calorieën, suiker, zout en vetten beperken. In dit artikel zullen we je leren hoe je een voedingsetiket moet lezen, zodat je betere keuzes kunt maken voor jezelf en je gezondheid.

Voedingsetiket
Voedingsetiket

Ingrediënten op het etiket

De lijst met ingrediënten op het voedingsetiket biedt informatie over de gebruikte ingrediënten in een product. Volgens de voedingswetgeving moeten fabrikanten deze ingrediënten rangschikken op basis van de hoeveelheid van ieder ingrediënt in het product. Dit betekent dat het 1ste ingrediënt in de lijst het meest voorkomende ingrediënt is, terwijl het laatste ingrediënt het minst voorkomende is. Door deze informatie te raadplegen, kun je een algemeen idee krijgen van wat er in het product zit en in welke verhoudingen. Zo zien we in onderstaand voorbeeld bij kip curry dat kip inderdaad het eerste ingrediënt is. Zou hier kip niet als eerste worden vernoemd kunnen er al alarmbelletjes gaan rinkelen. 

De volgende stap in het lezen van voedingsetiketten richt zich op de hele lengte van de lijst aan ingrediënten. Natuurlijke, onbewerkte producten bestaan meestal uit één enkel ingrediënt, dit wil zeggen het product zelf, dat is in het onderstaande voorbeeld duidelijk bij "pindakaas2". Door dit als uitgangspunt te nemen, kun je de hoeveelheid van bewerking van een product en de zuiverheid ervan inschatten. Een lange lijst van ingrediënten kan wijzen op een hoog gehalte aan bewerkte ingrediënten, wat vragen kan oproepen over de kwaliteit van het product. Dit is bij onderstaand voorbeeld "kipcurry 1" heel duidelijk. 



De volgende stap in het proces is eigenlijk een bevestiging dat je terug moet gaan naar de basis en je gezonde verstand moet gebruiken. Zoals eerder vermeld, bestaan pure producten uit weinig ingrediënten en bevatten ze weinig toevoegingen. Als je een ingrediëntenlijst ziet zoals bijvoorbeeld die van "kipcurry1", dan kan je vraagtekens stellen bij de hoeveelheid ingrediënten die je niet kan uitspreken.
Deze ingrediënten zijn niet bedoeld om je gezondheid te bevorderen, maar om het product langer houdbaar te maken of kunstmatig een betere vorm te geven. Als je de ingrediënten niet herkent, betekent dit niet dat je kennis tekortschiet, maar eerder dat het product van slechte kwaliteit kan zijn!

Voedingswaarden

Vervolgens is het belangrijk om de voedingswaarden te bekijken die worden weergegeven in de tabel op het voedingsetiket. De voedingswaardetabel geeft informatie over hoeveel energie het product levert uit de macronutriënten: koolhydraten, vetten en eiwitten. Meestal wordt deze informatie weergegeven per 100 gram of 100 ml van het product . Ook de hoeveelheid die de fabrikant als een "portie" inschat wordt weergegeven. 

Het is belangrijk om te weten dat de fabrikant bepaalt wat als één portie wordt beschouwd voor het product dat zij hebben gemaakt. De grootte van deze porties verschilt tussen producten en merken en is geen goede maatstaf om producten met elkaar te vergelijken. Het is daarom altijd belangrijk om naar de voedingswaarden per 100 gram van het product te kijken, in plaats van alleen naar de portiegrootte.

Calorieën

Nu is het interessant om te gaan kijken naar de hoeveelheid energie (calorieën) die het product bevat en uit welke productgroepen (macronutriënten) het product bestaat. Afhankelijk van welk product je koopt kun je inschatten uit welk macronutriënten de meerderheid van de energie afkomstig zou moeten zijn. Als kip (hoog in eiwitten) meer koolhydraten dan eiwitten zou bevatten dan gaat er wat mis. Zo heeft brood vanzelfsprekend meer koolhydraten dan vetten of eiwitten, en dat klopt want het is hoofdzakelijk van granen gemaakt. In bovenstaand voorbeeld kan je zien dat "kipcurry2" veel meel calorieën bevat dan "kipcurry1". 

Koolhydraten

Bij koolhydraten wordt steeds weergegeven hoeveel van deze er uit suiker bestaan. Zoals je wellicht kan raden zijn dit de slechteriken! Voor producten zoals koeken is het interessant om goed te kijken waar de energie vandaan komt. Bij een product zoals een koek, is het verstandig om te kijken naar hoeveel gram suiker onderdeel is van deze koolhydraten en ook hoeveel vetten het bevat.

Vetten

Bij vetten is het ook belangrijk om even na te kijken uit hoeveel verzadigde vetten ze bestaan. Over het algemeen worden onverzadigde vetten beschouwd als gezonder dan verzadigde vetten. Onverzadigde vetten kunnen helpen bij het verlagen van het cholesterolgehalte en het verminderen van het risico op hartaandoeningen en andere gezondheidsproblemen.

Conclusie 

- Neem het product met de minst lange ingrediëntenlijst

- Neem het product waarbij je alle ingrediënten begrijpt 

- Neem het product waarbij je de meeste energie haalt uit het macronutriënt waaruit dat product zou moeten bestaan. En let op suikers en verzadigde vetten!